Prof. Jeremy Sanders, wybitny chemik, który piastował wiele kierowniczych stanowisk na uniwersytecie w Cambridge wygłosił dzisiaj (7.03.2022) drugi już wykład online dla społeczności UAM. Tym razem wystąpienie „Equality, Diversity and Inclusion in universities: Why and how should we improve it?” poświęcone było problemom równości, różnorodności i unikaniu wykluczania na uczelniach. Podobnie jak poprzednio, spotkanie otworzyła Rektor UAM prof. Bogumiła Kaniewska a moderował prof. Artur Stefankiewicz z Centrum Zaawansowanych Technologii.
Wykład rozpoczął się podkreśleniem korzyści, jakie dla uniwersytetów niesie ze sobą różnorodność, które zapewnia szersze wyłapywanie talentów, większą kreatywność i efektywność, a także wpływa na zmniejszanie napięć społecznych. Jako dwa pierwsze problemy z równością na uniwersytetach w Wielkiej Brytanii, w szczególności na uniwersytecie w Cambridge, prof. Sanders wymienił małą liczbę kobiet na stanowiskach profesorskich oraz marginalną rolę osób czarnoskórych i mniejszości etnicznych w profilu zatrudnienia. Jedną z myśli przewodnich wykładu było stwierdzenie, że w unikaniu wykluczania nie chodzi o to, aby na siłę wyrównywać liczby, ale aby stworzyć odpowiednią pomoc i właściwe warunki osobom mniej uprzywilejowanym, aby miały szansę konkurować z tymi, którym jest łatwiej. Chodzi bowiem o to, aby stworzyć nie tyle warunki czystej równości (equality), ale bardziej sprawiedliwości (equity).
Bazując na swoim doświadczeniu, prof. Sanders przedstawił kilka ciekawych konkretnych propozycji, jak taka dodatkowa pomoc i właściwe warunki mogą być realizowane. Między innymi, w awansach akademickich powinny być uwzględnianie nie tylko osiągnięcia naukowe, ale również osiągniecia dydaktyczne i administracyjne. Awanse powinny być również dostępne dla osób, które pracują tylko na część etatu (na przykład po urlopach rodzicielskich lub wskutek choroby), o ile proporcjonalną do tej części pracę wykonują bardzo dobrze. W ocenie pracowników mniejszą wagę powinno się przykładać do zagranicznych wykładów i podróży konferencyjnych, albo też stworzyć system grantów, który umożliwia wyjazd na konferencję razem z opiekunką do dzieci. Wreszcie, należy dążyć do takiej organizacji pracy na uczelni, aby ograniczenia czasowe związane z zajmowaniem się dziećmi lub chorymi członkami rodziny nie były powodem wykluczania pracowników (np. ze szkoleń lub spotkań zawodowych).
Prof. Sanders poruszył także problem równouprawnienia w kontekście neuroróżnorodności (neurodiversity). Jak stwierdził, praca na uczelniach osób ze spektrum autyzmu ma ogromny potencjał, zwłaszcza w zakresie ich umiejętności analitycznych (np. w naukach matematycznych lub fizycznych). Osoby takie nie są z natury niepełnosprawne, jedynie określone bariery w środowisku wokół nich stwarzają wykluczenia. Konieczny jest także odmienny sposób ich rekrutacji i kierowania nimi.
Na koniec wykładu prof. Jeremy Sanders opowiedział trochę o swoim prywatnym życiu. Jako potomek żydowskich imigrantów, mając ubogie i pracowite dzieciństwo, był pierwszą osobą z rodziny, która podjęła edukację na uniwersytecie. Później, będąc już na zaawansowanych etapach kariery naukowej, starał się prowadzić życie zorientowane na rodzinie i brać aktywny udział w opiece nad dwójką dzieci, aby umożliwić żonie dalszą karierę zawodową. Wszystko to sprawiło, że zawsze czuł się w społeczności swojego uniwersytetu osobą trochę obcą, przez co z bardziej zewnętrznej perspektywy lepiej widział, co jest niewłaściwe, i z większym zapałem starał się walczyć o zmiany.
Po wykładzie odbyła się ciekawa dyskusja, podczas której pytania zadawali: prof. Marek Kwiek, prof. Kosma Szutkowski, prof. Katarzyna Dziubalska-Kołaczyk, prof. Joanna Pawelczyk, prof. Artur Stefankiewicz oraz prof. Agnieszka Kiełkiewicz-Janowiak. Nawiązując do jednego z pytań, prof. Sanders zauważył, że słuchaczami obydwu jego dotychczasowych wykładów były w ponad połowie kobiety, co może świadczyć o tym, że UAM dobrze radzi sobie z problemem równouprawnienia płci. Na koniec zapowiedziany został trzeci wykład prof. Sandersa na temat przywództwa w grupie badawczej.
