Laboratorium Kobiet UAM - piąta edycja wydarzenia odbyła się online pod hasłem “Nierówności ze względu na płeć w akademii. Diagnozy, wyzwania, dylematy i szanse”. Konferencję zadedykowano współpracowniczkom i studentkom z Ukrainy w geście solidarności.
- Tej debaty nie byłoby, gdyby nie koleżanki z Ukrainy - na wstępie powiedziała prof. Grażyna Gajewska. - Zanim zaczął się nasz projekt dotyczący monitoringu i audytu UAM realizowany był inny, mniejszy projekt. Był on poświęcony badaniom równościowym na dwóch wydziałach na naszym Uniwersytecie oraz na Uniwersytecie w Czerniowicach w Ukrainie. Projekt zakończył się 8 lutego. Było dla mnie niesamowitym przeżyciem, kiedy dwa tygodnie później zobaczyłam zupełnie inny Kijów i Czerniowce. Jedną z osób prowadzących projekt jest moja była studentka, którą uczyłam pięć lat.
Rektor UAM prof. Bogumiła Kaniewska otwierając konferencję podkreśliła, że wprowadzanie zmian równościowych jest procesem bardzo żmudnym, bo wymaga przemodelowania sposobu myślenia:
- Z jednej strony mamy wymogi prawne np. wprowadzenie gender equality plan w uczelniach, które chcą startować w konkursach Komisji Europejskiej - mówiła. - KE będzie też przykładała ogromną wagę w ocenie projektów do kwestii etyki pracy naukowej. Z drugiej strony podstawowym polem, na którym powinniśmy działać jest pole świadomości, a więc edukacja i rozmowa. Edukacja ta nie dotyczy tylko osób młodych, ale i osób zaawansowanych wiekiem, które dopiero w trakcie tych rozmów zdają sobie sprawę z pewnych problemów i zaczynają zmieniać swoje nastawienie.
Konferencja składała się z trzech części. W pierwszej prof. UAM Iwona Chmura-Rutkowska i dr Maciej Kokociński z Wydziału Socjologii przedstawili wnioski z Monitoringu warunków pracy i równego traktowania w UAM oraz porównali je z badaniami Narodowego Centrum Nauki - Raportem o funkcjonowaniu kobiet i mężczyzn w nauce, przeprowadzonymi w całym kraju.
- Interesują nas społeczne konsekwencje produkowania przez system jakim jest Uniwersytet wiedzy na temat nierówności, jak tworzy się w tym środowisku nowy dyskurs na temat nierówności. Porównanie dwóch analiz jest okazją do tego, by to zobaczyć - podkreśliła prof. Chmura-Rutkowska.
Zarówno badania przeprowadzone przez UAM, jak i NCN wykazały m.in., że aktywność naukowców i naukowczyń w pozyskiwaniu finansowania projektów badawczych w konkursach krajowych jest wysoka. Jednak kobiety w większym stopniu niż mężczyźni nisko oceniają swój dorobek naukowy i szanse w pozyskiwaniu projektów. Jest to najczęściej wymieniany powód do zaniechania wnioskowania. Kobiety są też rzadziej zapraszane do ubiegania się o awans niż mężczyźni.
- Chodzi tu o pewne element kapitału społecznego. Mężczyźni są bardziej skłonni do budowania trwalszych i bardziej efektywnych relacji społecznych. To wynika z kwestii czasu, jaki się poświęca na działalność, a którego bardzo często kobiety nie mogą poświęcić ze względu na inne obowiązki - wyjaśnił dr Kokociński.
Na drugą część Laboratorium Kobiet złożyły się eksperckie panele dyskusyjne. W panelu “Mapa (nie)równości – różne problemy, różne rozwiązania”kierowanym przez prof. UAM Edytę Głowacką Sobiech wzięli udział: rektorka UAM prof. Bogumiła Kaniewska, dr Paulina Sekuła reprezentująca Communities of PrACTice for Accelerating Gender Equality and Institutional Change in Research and Innovation across Europe (ACT), dr Anna Knapińska z Ośrodka Przetwarzania Informacji Państwowy Instytut Badawczy, dr Maciej Kokociński oraz prof. dr hab. Robert Kmieciak, pełnomocnik rektora ds. równego traktowania UAM.
O “Mobbigu, molestowaniu, mikroagresji – wyzwaniach i sprawdzonych strategiach działań interwencyjnych i prewencyjnych” dyskutowali: prorektorka UAM prof. Katarzyna Dziubalska-Kołaczyk, prof. UW Julia Kubisa, główna specjalistka ds. edukacji i badań równościowych Uniwersytetu Warszawskiego oraz dr inż. Hossein Ghaemi, pełnomocnik rektora ds. równego traktowania Politechniki Gdańskiej. Panel moderowała prof. UAM Iwona Chmura-Rutkowską).
Spotkanie zakończy otwarta dyskusja uczestników. Laboratorium Kobiet zorganizował Zespół Gdy Nauka Jest Kobietą w ścisłej współpracy z Zespołem ds. Audytu i Monitoringu Równości oraz Różnorodności w UAM: prof. Grażyna Gajewska, prof. Edyta Głowacka Sobiech, prof. Iwona Chmura-Rutkowska, dr Maciej Kokociński, mgr Katarzyna Wala.
Zobacz też: Dr Aleksandra Bocheńska. Rola kobiet nabiera znaczenia