Uniwersyteckie Wykłady na Zamku zostały zainaugurowane dziesięć lat temu. Powróciły w roku 2023, po przerwie spowodowanej pandemią. Ubiegłoroczne hasło przewodnie brzmiało „Wszechświat i materia”. Odbyło się 8 wykładów dotyczących zagadnień związanych z tą tematyką, podczas których można było posłuchać wybitnych naukowców z Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu i z nimi porozmawiać. W tym roku cykl będzie kontynuowany.
– Program Centrum Kultury Zamek jest bardzo bogaty i różnorodny. Mówimy o wielu kwestiach artystycznych, edukacyjnych, społecznych, posługując się różnymi formami wyrazu. Najczęściej korzystamy z języka sztuki i tekstów kultury, ale istotne miejsce w naszej działalności zajmują także spotkania z ludźmi nauki. W dzisiejszym świecie, przepełnionym fałszywymi wiadomościami i bałamutnymi teoriami, odniesienie do nauki, oparcie na naukowych podstawach uważamy za niezwykle istotne – uważa Anna Hryniewiecka, dyrektorka CK Zamek.
Dyrektorka wśród najbardziej inspirujących ubiegłorocznych wykładów wymienia: „Kryształy we wszechświecie” wygłoszony przez prof. Andrzeja Katrusiaka, „Krzem – pierwiastek życia, młodości i…” prof. Hieronima Maciejewskiego czy „Posnania i inne planetoidy, czyli Wielkopolska w kosmosie” prof. Tadeusza Michałowskiego. – Bardzo cieszy mnie fakt, że wykłady ubiegłoroczne były rejestrowane przez Studio Filmowe UAM i będą dostępne dla wszystkich w zasobach Muzeum UAM – dodaje.
Od początku wykłady są wspierane przez Poznański Park Naukowo-Technologiczny Fundacji UAM. Jak mówi prof. Hieronim Maciejewski, prezes PPNT, powstał on, by łączyć naukę i technologię z biznesem oraz innowacją. – Ważnym aspektem jego funkcjonowania jest propagowanie nauki, zarówno wśród młodszych, chociażby w ramach Laboratorium Wyobraźni, jak i wśród całej społeczności. Wspieramy wiele działalności naukowo-badawczych, dydaktycznych i kulturalnych. Z tego właśnie powodu zaangażowaliśmy się w Uniwersyteckie Wykłady na Zamku.
Czytaj też: Prof. Hieronim Maciejewski. Sukces tkwi w zespole
– Następstwem dociekań naukowych musi być upowszechnienie wyników badań, i to nie tylko wśród naukowców. Zdawali sobie z tego sprawę już twórcy naszego uniwersytetu. Jedną z ich pierwszych myśli był pomysł organizowania wykładów otwartych. Siedzibą wielu uniwersyteckich jednostek stał się dawny zamek cesarski, w którym mieściło się również biuro Wykładów Powszechnych. Nawiązujemy zatem do ważnej karty w dziejach Zamku i uniwersytetu – mówi prof. UAM Andrzej Gulczyński, dyrektor Muzeum UAM. – Myślą przewodnią każdego roku jest jedna z przestrzeni powstającego muzeum. Pierwszy rok poświęcony był tematowi „Wszechświat i materia”, w bieżącym roku będzie nim „Przeszłość”. Wbrew pierwszym skojarzeniom poznawanie tego, co już się zdarzyło, nie jest wyłącznie przedmiotem badań historyków.
– Forma wykładów sprawia, że są one skierowane do szerokiej publiczności, bez konieczności posiadania specjalistycznej wiedzy. Spotkania skonstruowane są w sposób mający poszerzyć horyzonty odbiorców i zainteresować ich nauką. Jesteśmy dumni z możliwości wsparcia inicjatywy, która wpisuje się w nasze wartości. Prawo do wiedzy to bowiem podstawowe prawo człowieka – mówi prof. Maciejewski i dodaje: – Nasza fundacja odgrywa kluczową rolę w promowaniu nauki i edukacji. Nasze zaangażowanie w wykłady jest naturalnym przedłużeniem naszej misji. Są one bowiem nie tylko platformą do dzielenia się wiedzą, lecz także sposobem na budowanie mostów między akademią a społecznością. Współpraca z przedstawicielami UAM i CK Zamek przebiega w miłej atmosferze, a podejmowane działania cechuje profesjonalizm.
– Cykl ten traktuję zarówno jako instrument upowszechniania wyników najnowszych badań, jak i promocję idei Muzeum UAM – świątyni wiedzy, miejsca edukacji i dyskusji – dodaje prof. Gulczyński. – Dlatego podczas zamkowych spotkań eksponujemy też ciekawy obiekt z naszych zbiorów. Założeniem jest prezentacja tego, co najlepsze, przez tych najlepszych. Połączenie tradycji i współczesności, czyli docenienie dorobku poprzedników i pochwalenie się najnowszymi wynikami. Globalizacja powoduje, że efekty badań naszych naukowców wykorzystywane są na świecie, a powinny być znane również tu, gdzie te fascynujące badania są prowadzone. Poza tym naukowcy nie żyją w izolacji, są częścią społeczeństwa, które powinno być oparte na wiedzy. Naszym obowiązkiem jest tę wiedzę upowszechniać.
16 stycznia 2024 roku prelekcją prof. Marka Marciniaka „Wpływ zlodowaceń na kształtowanie krajobrazu” rozpoczęła się kolejna edycja Uniwersyteckich Wykładów na Zamku. Jak już wspomnieliśmy, hasłem tej edycji jest „Przeszłość”. – Myślę, że czeka nas fascynująca wyprawa w głąb czasu i przestrzeni w dziewięciu odsłonach – dodaje Anna Hryniewiecka.
