Na łamach listopadowego Życia Uniwersyteckiego przedstawiamy nowe wydziały i ich nowych dziekanów. Naszą prezentację na stronie zaczynamy od prof. Aldony Żurek, dziekana Wydziału Socjologii. Pani profesor już na wstępie stwierdziła, że bycie pierwszym zobowiązuje, jest zarówno czynnikiem dodającym skrzydeł, jak i aspektem narzucającym wyższe oczekiwania wobec środowiska. Oddajemy głos Pani Dziekan...
Fakt, że jeden z najbardziej znanych polskich socjologów stworzył i środowisko socjologiczne i szkołę badawczą w Poznaniu, która poprzez postawy jego uczniów (skądinąd często odmienne od postawy samego Znanieckiego) współkształtowała socjologię polską przez kolejne kilkadziesiąt lat, trudno pominąć. Pewna ambiwalencja przebijająca z uwagi w nawiasie, wskazuje motywy dyskusji, które dotyczyły budowania współczesnej tożsamości ośrodka w okresie, gdy socjologia poznańska wracała na akademię po okresie stalinowskim i kiedy po epizodzie zapomnienia (przebywania na „indeksie”) odrodziła się w Poznaniu (w 1969 roku), jako kierunek studiów.
Ten element historii: „podwójnych narodzin” dla nowo powstającego wydziału jest ważny, choćby dlatego, że pozwala spiąć klamrą ostatnie 100 lat. Współczesna socjologia na UAM w pewnym sensie jest ciągle silnie związana z kulturalistyczną tradycją Znanieckiego z początku XX wieku, o czym świadczy siła badań i analiz eksplorujących socjologię jakościową (w tym np. analizy z zakresu życia codziennego, metodologii socjologii wizualnej etc.). Z kolejnej strony, Wydział kształtuje również orientacja neopozytywistyczna wpisana w metodologię badań sondażowych, analiz rozległych zbiorów danych (Europejskiego Sondażu Społecznego, czy globalnych pomiarów wartości), generalnie zaawansowanych analiz statystycznych. Z trzeciej zaś strony nowy Wydział zorientowany jest na zapotrzebowanie sfery społecznej i publicznej prowadząc, obok socjologii, studia z zakresu pracy socjalnej. Ten ostatni kierunek studiów zgodny jest z trendem otwierania się akademii na otoczenie zewnętrzne, odpowiada na zapotrzebowanie sfery społecznej. I tutaj podobnie jak w przypadku socjologii (co ma pewien związek z tradycja Znanieckiego, szczególnie jego badań w Chicago) znajdujemy się w wąskiej grupie ośrodków organizujących kształcenie pracowników socjalnych i rozwijających refleksję akademicką i badania na ten temat.
Z wskazanej wielonurtowości wynika szereg wyzwań wzmacnianych jeszcze rozmachem reformy szkolnictwa wyższego. Zapewne z tego punktu widzenia bardzo trudno orzekać jaka jest i jaka będzie poznańska socjologia skoncentrowana wokół Wydziału Socjologicznego anno domini 2019. Zdecydowanie dzisiaj jest ona zróżnicowana, odpowiadając zarówno na wyzwania tożsamościowe, jak i konfrontując się z teraźniejszością i otoczeniem zewnętrznym uniwersytetu.
Wydział dysponuje dobrze współpracującym zespołem badaczy i badaczek społecznych, z których 22 to samodzielni pracownicy nauki a 25 to adiunkci. Wydział, co jest przedmiotem obecnie ożywionej rozmowy, najprawdopodobniej zorganizowany zostanie wokół zakładów, których liczba będzie zależna od profilu współpracy naukowej oraz projektów badawczych, które są obecnie realizowane i które planujemy w przyszłości.
Wydział kształci 251 przyszłych socjologów na studiach 1 stopnia oraz 50 przyszłych magistrów socjologii. W ramach pracy socjalnej 124 przyszłych licencjatów pracy socjalnej oraz 42 przyszłych magistrów pracy socjalnej. Profil obydwu kierunków jest ogólnoakademicki, choć w przypadku pracy socjalnej zwracamy większą uwagę na dopasowanie trybu kształcenia do potrzeb instytucji zatrudniających naszych absolwentów: instytucji publicznych oraz sektora pozarządowego. By zapewnić ciągłość instytucja prowadzi studia doktoranckie dla 21 doktorantów.
Czytaj też: Prof. Hanna Mamzer. Pieski świat na Spitsbergenie
Na koniec warto wskazać kilka wydarzeń i inicjatyw, które naszym zdaniem są istotne dla obrazu socjologii poznańskiej. W 2018 roku organizowaliśmy wraz z władzami uniwersyteckimi znaczącą konferencję poświęconą pierwszemu wydaniu pracy Williama Thomasa i Floriana Znanieckiego: Chłop polski w Europie i Ameryce. Konferencję zaszczycili kluczowi badacze przedmiotu, ale również Michael Burawoy z Uniwersytetu Kalifornijskiego w Berkeley oraz Mary Waters z Uniwersytetu Harvarda odgrywający eksponowane role w międzynarodowych organizacjach socjologicznych. Organizowaliśmy również wraz z Międzynarodowym Towarzystwem Socjologicznym (ISA) szkołę letnią skierowana do studentów studiów doktoranckich z całego świata. Wskazane inicjatywy oraz szereg działań zorientowanych na współpracę z ośrodkami akademickimi w Europie i na świecie stanowi dla nas inspirację i przesłankę do myślenia o przyszłości Wydziału.
