Absolwentka historii UAM Anna Styczyńska-Marciniak dostała II nagrodę w Konkursie im. Mieczysława Rakowskiego tygodnika "Polityka" na najlepszą pracę magisterską o PRL.
Anna Styczyńska-Marciniak w tym roku obroniła pracę magisterską „Kiedy bohaterowie milczą. Losy polskich Sprawiedliwych wśród Narodów Świata w latach 1944–2017 (na podstawie wybranych przypadków)”. Laureatka ukończyła historię ze specjalnością archiwistyka i zarządzanie dokumentacją na UAM. Pracę magisterską napisała pod kierunkiem prof. dr hab. Ewy Domańskiej (Zakład Metodologii Historii i Historii Historiografii w Instytucie Historii).
Wyróżniona historyczka zainteresowała się tematem Polskich Sprawiedliwych natrafiając na lakoniczne informacje o Polakach ratujących Żydów, którzy po wojnie nie chcieli, by rozpoznano w nich Ocalajacych. Niektórzy przez lata ukrywali w tajemnicy swoje zasługi.
- Temat „milczących Sprawiedliwych” był dla mnie na tyle frapujący, że wspomniałam o nim podczas pierwszego spotkania z przyszłą panią promotor mojej pracy magisterskiej, profesor Ewą Domańską. Zachęcona przez panią profesor zaczęłam badać losy tych, którzy przez lata na własne życzenie pozostawali anonimowi – wyjaśnia Anna Styczyńska-Marciniak.
Jurorzy uznali pracę poznańskiej absolwentki za: „dzieło w każdym wymiarze, metodologicznym, analitycznym i syntetycznym oraz pisarskim, wykracza poza poziom przeciętnych prac magisterskich. Mimo że można je zaliczyć do gatunku prac tzw. zaangażowanych, jest kanonicznym wręcz studium naukowym, opartym na olbrzymiej bazie źródłowej. Autorka śmiało proponowała nowe ujęcia i terminologie, m.in. podział polskich Sprawiedliwych na: Sprawiedliwy Idealny, Matka Sprawiedliwa, Patriota wśród Narodów oraz Miłosierny Samarytanin”.
Zjawisko „milczenia Sprawiedliwych” nadal nie jest poznane. Anna Styczyńska-Marciniak w swojej pracy, która jest prawdopodobnie pierwszym opracowaniem tego zagadnienia, opisała dlaczego część tych osób milczała na temat pomocy, jakiej udzielili Żydom.
- Prowadząc badania byłam zaskoczona, że mimo wielości źródeł i opracowań dotyczących udzielania pomocy Żydom w czasie wojny, tak trudno jest znaleźć jakiekolwiek informacje o powojennych losach tych, którzy tej pomocy udzielali. Choć pozornie o Sprawiedliwych wiadomo wiele i powiedziano już wszystko, wciąż wiele kwestii dotyczących Ratowania i Ratujących jest niezbadanych – podkreśla laureatka.
Nagroda im. Mieczysława Rakowskiego została ustanowiona 4 lata temu przez rodzinę Mieczysława Rakowskiego i redakcję Polityki. Jury obradowało w składzie: dr Barbara Klich-Kluczewska (UJ), prof. Jerzy Kochanowski (UW), prof. Marcin Kula (Akademia Teatralna im. Aleksandra Zelwerowicza w Warszawie), prof. Wiesław Władyka – przewodniczący (UW i Polityka) oraz red. Marian Turski (Polityka).
Polecamy również: Uniwersytet Wolności
