Karolina Król, doktorantka w Szkole Doktorskiej Nauk o Języku i Literaturze, prowadzi projekt „Osip Mandelsztam i poeci polscy. Z dziejów recepcji od dwudziestolecia do czasów najnowszych”, na który otrzymała grant z programu „Perły nauki”.
Absolwentka Międzyobszarowych Indywidualnych Studiów Humanistycznych i Społecznych (MISHIS) na UAM, laureatka Studenckiego Nobla oraz Stypendium MEiN (dwukrotnie), interesuje się twórczością rosyjskiego poety od dawna, ale dopiero po napisaniu pracy magisterskiej uzmysłowiła sobie, że Mandelsztam idealnie łączy wszystkie jej zainteresowania.
– Większość tekstów, nad którymi dotąd pracowałam, dotyczyła poetów zmagających się z kwestią wolności i opresyjnego totalitarnego systemu, więc myślę, że to zawsze było dla mnie ważne – mówi laureatka pierwszej edycji „Pereł nauki". – Kolejna rzecz to żydowskość, która jest dużo bardziej obecna w zagranicznych badaniach niż polskich. Pomyślałam, że byłoby bardzo ciekawie wypełnić ten dojmujący brak. Zaskoczyło mnie również to, że czytając teksty innych poetów, co jakiś czas napotykam nazwisko Mandelsztama. Dlaczego do niego nawiązują? Co ich łączy? To bardzo interesujące.
Praca, którą laureatka napisze w ramach projektu, będzie jednocześnie jej rozprawą doktorską. Powstanie ona dzięki badaniom prowadzonym w sposób interdyscyplinarny – ta perspektywa stała się dla Karoliny Król ważna podczas studiów na MISHIS.
– Uczęszczanie na przedmioty z innych kierunków poszerzyło moje horyzonty i uświadomiło, że nie da się zamknąć w jednej dyscyplinie. Bardzo się cieszę, że miałam możliwość uczestniczenia w zajęciach Genocides and Ecocides prowadzonych przez prof. Ewę Domańską z Wydziału Historii, które częściowo są tematycznie związane z moim projektem – podkreśla pani Karolina.
Zdaniem doktorantki namysł nad Mandelsztamem może wiele dać dzisiejszemu czytelnikowi. – Realia się zmieniają, ale opresyjność systemów cały czas pozostaje. Trudno porównywać system totalitarny z kapitalistycznym, ale mam poczucie, że tylko nam się wydaje, że jesteśmy wolni. Moim zdaniem to jest wolność pozorna.
Na podejście Karoliny Król do badań wpływ ma idea humanistyki prewencyjnej propagowana przez prof. Domańską. Historyczka zainspirowała ją do tego, żeby nauka nie polegała tylko na tworzeniu w czterech ścianach, ale była także potrzebna i inspirująca dla ludzi. Dla młodej filolożki szczególne znaczenie ma jej promotorka prof. Agata Stankowska z Instytutu Filologii Polskiej. Naukowczyni ukształtowała w studentce, a potem doktorantce, kwestię wartości i solidnego warsztatu naukowego. To ona też zainteresowała panią Karolinę Mandelsztamem.
Młodą badaczkę pasjonuje w nauce przede wszystkim odkrywanie nowych rzeczy. – Zawsze, gdy zaczynam badać nową ścieżkę, na początku mam wrażenie, że jest ona oderwana od wszystkiego. Absolutnie uwielbiam ten moment, gdy nagle okazuje się, że wszystkie ścieżki łączą się ze sobą. Odkrywanie tych połączeń i dzięki temu lepsze rozumienie świata jest fascynujące.
Nauka jest dla Karoliny Król również budowaniem relacji poprzez dzielenie się wiedzą na konferencjach, w kuluarowych dyskusjach o wspólnych doświadczeniach oraz w rozmowach z promotorką.
Projekt, który potrwa cztery lata, przewiduje między innymi wydanie książki, zakup literatury przedmiotu i udział w konferencjach naukowych. – Nigdy nie pomyślałabym, że będę mieć szansę opublikowania książki i to dotyczącej recepcji Mandelsztama – mówi Karolina Król. – Wielu pisarzy do niego nawiązuje, a mimo to nadal nie powstała monografia dotycząca tego tematu.
Doktorantka przekonuje, że wyjście poza mury akademii jest wpisane w projekt. Planuje założyć stronę internetową dotyczącą Mandelsztama, gdzie chciałaby publikować wywiady z osobami, które badają twórczość artysty albo same są poetami. – Namysł nad granicami wolności, człowieczeństwa może być ciekawy dla szerszego grona czytelników. Dlatego wybrałam przystępną formę upowszechniania wyników moich badań. Recenzenci projektu również uznali, że strona jest dobrym pomysłem – podsumowała Karolina Król.
Zobacz też: Dominika Górko. Po lekcji etyki badawczej
