HR Excellence in research. W jaki sposób strategia poprawy warunków zatrudnienia i rekrutacji pracowników naukowych jest wprowadzana na UAM? O tym z prorektor ds. nauki prof. Katarzyną Dziubalską-Kołaczyk oraz dyrektor Centrum Spraw Pracowniczych Katarzyną Linke rozmawia Ewa Konarzewska-Michalak.
Uniwersytet otrzymał HR Excellence in Research kilka lat temu. Co zmieniło się od czasu uzyskania tego wyróżnienia?
Prof. Katarzyna Dziubalska-Kołaczyk: Uporządkujmy fakty. Dokładnie 23 czerwca 2016 roku otrzymaliśmy logo HR Excellence in Research, o które zaczęliśmy się ubiegać rok wcześniej. W tym czasie opracowaliśmy i przedstawiliśmy plan działań, zgodny z uwagami ekspertów Komisji Europejskiej. W momencie, kiedy Rektor Bronisław Marciniak podpisał deklarację wsparcia Europejskiej Karty Naukowca i Kodeksu Postępowania przy rekrutacji pracowników naukowych Uniwersytet uznał wartość zasad - praw i obowiązków zawartych w obu dokumentach. Zobowiązaliśmy się do wdrożenia otwartej, przejrzystej i opartej na osiągnięciach rekrutacji pracowników badawczych i badawczo-dydaktycznych. Ale już wcześniej wypracowaliśmy dobre praktyki w tym zakresie.
Katarzyna Linke: Jedną z nich jest prowadzenie rekrutacji pracowników naukowych w trybie konkursowym. Obliguje nas do tego zarówno Ustawa Prawo o Szkolnictwie Wyższym, jak i zasady Kodeksu. Podobnie nasza polityka zatrudniania większości pracowników naukowych na czas nieokreślony doskonale wpisuje się w zasadę stabilizacji i stałego zatrudnienia. Stosujemy wiele narzędzi, które ułatwiają mobilność naukowców. Każdy z nich może korzystać z urlopów naukowych, wyjazdów stażowych w sposób niekolidujący z obowiązkami na miejscu.
Innym przyjaznym narzędziem jest możliwość obniżenia pensum dla naukowców, którzy potrzebują przeznaczyć więcej czasu na prowadzenie badań. Pozyskujemy środki na realizację projektów np. takich jak ID-UB, które są źródłami dodatkowego finansowania wynagrodzeń związanych z aktywnością naukową. Wprowadziliśmy nowe pozycje w regulaminie wynagrodzeń, jak np. premia projektowa i podwyższenie wynagrodzenia za osiągnięcia w zakresie publikacji i zaangażowanie w realizacji projektów. Te wszystkie rozwiązania są zgodne z wytycznymi znajdującymi się w dokumentach HR Excellence in Research.
W zeszłym roku powołano Zespół ds. Europejskiej Karty Naukowca. Kto go tworzy i jakie stoją przed nim zadania?
KL: Zespół ma monitorować wdrażanie zasady Karty Naukowca i Kodeksu oraz wspierać realizację wszystkich przyjętych założeń.
KD-K: Do zespołu prócz mnie należą: dyrektor Centrum Spraw Pracowniczych Katarzyna Linke, prorektorzy prof. Tadeusz Wallas i prof. Przemysław Wojtaszek, kanclerz dr Marcin Wysocki, kierownik Biura Organizacyjno-Prawnego, dr Aleksandra Bocheńska, kierownik Biura Wsparcia Nauk, dr Magdalena Szafran, pełnomocnik ds. równego traktowania, prof. Robert Kmieciak oraz dr Joanna Morawska-Jancelewicz. Realizujemy zadania wynikające z wewnętrznego audytu przeprowadzonego na przełomie 2018/2019 roku, z którego raport przekazaliśmy Komisji Europejskiej. Na działania mamy czas do 2022 roku, kiedy odbędzie się kolejna ocena okresowa.
Jakie to są działania?
KL: Priorytetowym obszarem jest stworzenie dokumentu OTM-R (Open, Transparent and Merit-based Recruitment of Researchers), który reguluje zasady rekrutacji pracowników naukowych czyli to, co jest określane jako jasne i niedyskryminujące standardy rekrutacji.
KD-K: Wiele rzeczy dzieje się już od jakiegoś czasu np. prowadzimy profesjonalne szkolenia poświęcone zarządzaniu badaniami, procesem kształcenia, pozyskiwaniu środków, a także uczące miękkich kompetencji. Tworzymy środowisko przyjazne dla pracowników obcojęzycznych: udostępniamy dokumenty w języku angielskim, od niedawna zajęliśmy się glosariuszem terminów i nazw. Jest to początek większej pracy wizerunkowej wspomagającej umiędzynarodowienie. Wszystkie nasze działania są ze sobą powiązane, bo wynikają z zasad Karty Naukowca i Kodeksu. Społeczność akademicka powinna je znać, bo odnoszą się zarówno do pracowników, jak i do pracodawcy. Zasady są wartościowe, pomocne i nikt ich nie narzuca z góry. Chcemy, żeby pracownicy mieli tego świadomość. Żeby tak się stało pracownicy muszą wiedzieć, że istnieją i zapoznać się z nimi.
K.L: Naszym celem jest, żeby Karta Naukowca oraz Kodeks stały się na zawsze elementem kultury organizacyjnej Uniwersytetu. HR Excellence in Research jest znakiem jakości. Dążymy do realizowania wynikających z niego zasad na wyższym poziomie niż dotychczas.
K.D-K: Stawiamy sobie wysoką poprzeczkę, co nas bardzo mobilizuje do pracy.
HR Excellence: Poznaj 40 zasad Europejskiej Karty Naukowca i Kodeksu Postępowania przy rekrutacji pracowników naukowych.
