Anna Adamowicz z Nagrodą-Stypendium im. Stanisława Barańczaka! Mickiewicz trafia do Michała Witkowskiego.
Dziś w Sali Lubrańskiego Collegium Minus odbyła się Gala Poznańskiej Nagrody Literackiej. W uroczystości udział wzięli Prezydent Miasta Poznania Jacek Jaśkowiak, JMR prof. Bogumiła Kaniewska oraz szerokie grono gości.
- 20 lat po napisaniu „Lubiewa”, książki przełomu, po napisaniu 8 czarnych aniołów - jak nazywa swoje powieści Michał Witkowski - i kolejnych tomów opowiadań, autor wrócił do pisania o samym sobie. Opowiadając, stawia w centrum swoje bezpruderyjne ego. W sukurs pisarzowi przyszła znakomita forma twórcza. Nagroda Mickiewicza trafia do pisarza społecznych niedyskrecji; niepowściągliwego i nieposkromionego. Mickiewicz trafia do Wiktowskiego – mówiła w swojej laudacji prof. Urszula Glensk.
Następnie głos zabrał Michał Witkowski, który swoje przemówienie zaczął od podziękowań, bo jak podkreślał, literatura nie powstaje w próżni, lecz wśród ludzi i kontekstów. – „Książki tworzy wiele osób, również tych przypadkowych. (...) Książkę zaczynamy, gdy jesteśmy w jakimś hałasie – mamy jakieś tam badania zastane. I co tu zrobić? Przemilczeć, aby wziąć rozbieg” – mówił.
Witkowski wspominał też początki swojej twórczości: „W 1995 po raz pierwszy wysłałem wiersz na konkurs i można by tak oględnie liczyć, że od wtedy zacząłem się pchać” – mówił. Przez dekadę, jak przyznał, szukał swojego głosu: „Pisałem teksty cudze, które nie były moje, nie miałem swojego języka, nie kochałem ich i inni ich nie kochali”. Przełom przyniosło dopiero „Lubiewo”. – „Nagle po 10 latach coś 'pykło'” – przyznał.
Podkreślił, że unika łatwych ścieżek i powtarzania sprawdzonych formuł: „Nigdy nie pozwalałem sobie na powtarzanie jakichś utartych sukcesów, np. pisania ciągle przedwojennych kryminałów w stylu dark. To byłoby pójście na łatwiznę”. Jak dodał: „Za czynnością pisania kryje się mnóstwo cierpienia, niewychodzenia, strasznych smętów. Przy każdej książce jest tego więcej”.
Na zakończenie opowiedział o nowej książce, nad którą pracuje, i która jest kolejnym wyzwaniem, tym trudniejszym, że teraz jako laureat Nagrody Mickiewicza nie może zawieść.
Podczas Gali ogłoszona została laureatka Nagrody-Stypendium im. Stanisława Barańczaka. Została nią Anna Adamowicz za tom wierszy „Stłuc. Kręgosłup Tytanii Skrzydło”.
W swojej laudacji, prof. Piotr Śliwiński członek kapituły, podkreślił, że poetka „świadomie lub nie kontynuuje postulat związania poetyki z etyką”, wpisując się tym w dziedzictwo Barańczaka. Przypomniał, że dla Stanisława Barańczaka niezwykle ważne było, by „wrażliwości na wiersze jako przedmiot estetyki, który angażuje nas w poszukiwanie języka wielkiej gęstości znaczeń, towarzyszyło doświadczenie krzywdy, pokrzywdzenia i bólu. Bo jest tylko ten świat bólu”.
Jak zaznaczył Śliwiński, „wiersze tegorocznej laureatki nie pozwalają się przeoczyć”. Nagroda trafia do eksperymentatorki, której najnowsza książka przywodzi na myśl niektóre zabiegi awangardowe, jednak nie te, które samolubnie eksponują formę”.
Kapituła wyróżniła pisarstwo, które – mimo młodego wieku autorki – jest już dojrzałe i bogate. Jak ujął to Śliwiński: „Urzekło nas przeszywające do szpiku kości piękno”.
Anna Adamowicz, dziękując za wyróżnienie, zadedykowała książkę „dziewczynkom ze skoliozą, wobec których stosuje się przemoc, która jest konieczna, ale pozostaje przemocą.
zob. też Michał Witkowski laureatem 11. edycji Poznańskiej Nagrody Literackiej
W gronie nominowanych do Stypendium znaleźli się także:
– Antonina Tosiek za tom „Żertwy”,
– Patryk Zalaszewski za zbiór „Luneta z rybiej głowy”.
Nagroda-Stypendium im. Stanisława Barańczaka przyznawana jest twórczyniom i twórcom przed 35. rokiem życia. W 2025 roku łączna pula nagród wyniosła 190 tys. zł – 120 tys. zł za Nagrodę im. Mickiewicza i 60 tys. zł za Stypendium im. Barańczaka. Po raz pierwszy wyróżnieni i nominowani otrzymali po 10 tys. zł.
Kapitułę PNL tworzą: prof. Marcin Jaworski (przewodniczący), prof. Piotr Śliwiński, prof. Urszula Glensk, prof. Inga Iwasiów, prof. Grzegorz Olszański, Maciej Jakubowiak, Magdalena Kicińska oraz Karol Francuzik (sekretarz).
Fundatorami Nagrody są Miasto Poznań i Uniwersytet im. Adama Mickiewicza, a organizatorami: Miasto Poznań, UAM oraz Centrum Kultury ZAMEK. Partnerem wydarzenia był Poznański Park Naukowo-Technologiczny.
