- Fakt, że poddawani jesteśmy nieustannej ewaluacji wzbudza w nas niepokój, często też zabiera radość uprawiania nauki. Oparte o współzawodnictwo wskaźniki statystyczne pomijają więzi społeczne, niekiedy prowadzą do depersonalizacji kontaktów. Są instrumentem pogłębiania rywalizacji i źródłem statyfikacji opartej o liczby, a nie elementem budowania społeczności naukowej kultury koleżeńskości – mówił, otwierając konferencję „Czasopisma naukowe wobec wyzwań ewaluacji nauk społecznych”, prorektor ds. relacji z otoczeniem społecznym prof. Zbyszko Melosik.

Konferencja odbyła się 15 października na Wydziale Prawa i Administracji i była jedną z form uczczenia 100. rocznicy powstania czasopisma „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny”.

- 100-lecie naszego czasopisma zobowiązuje zarówno do patrzenia w przeszłość, jak i w przyszłość. Dlatego ta konferencja jest zarówno formą upamiętnienia i uświetnienia czasopisma, jak również stwarza możliwość dyskusji na temat tego, w jakich kierunkach powinna podążać ewaluacja nauk społecznych i czasopism naukowych – mówił prof. Marek Smolak, redaktor naczelny RPEiS.

RPEiS jest czasopismem powstającym z inicjatywy Wydziału Prawa i Administracji UAM, Wydziału Socjologii UAM i Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu. O tym, w swoim wystąpieniu, wspomniał prof. Tomasz Nieborak, dziekan WPiA – [RPEiS jest] owocem udanej współpracy naukowej przedstawicieli trzech nauk społecznych: prawa, ekonomii i socjologii, któremu od momentu powstania przyświecała idea interdyscyplinarności i otwartości na wyzwania.  

Wśród autorów, którzy publikowali w PREiS znalazło się grono naukowców, których dzieła weszły do kanonu nauk społecznych: Bronisław Malinowski, Florian Znaniecki, Czesław Znamierowski, Zbigniew Radwański. A wśród autorów bliższych naszej współczesności: Leszek Nowak, Hanna Suchocka, Sławomira Wronkowska-Jaśkiewicz, Teresa Rabska, itd.

- "Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Społeczny" jest dla mnie synonimem znakomitego poziomu naukowego drukowanych tekstów, jak i najwyższej jakości edycji. To czasopismo prestiżowe, a prestiż ten zdefiniowany jest przez jego jakość i tradycję – mówił obecny na konferencji prorektor prof. Zbyszko Melosik.

Prof. Melosik odniósł się też do tematu konferencji, którym jest ewaluacja nauk społecznych. Jak sam podkreślał, jest pełen szacunku zarówno dla naukowców publikujących w wysoko punktowanych czasopismach, jak również dla rektorów, dziekanów i innych osób zachęcających do tego, aby takie publikacje powstawały. I mimo, że sam publikuje, pewne aspekty tej rywalizacji wzbudzają jego niepokój.

- Oto żyjemy w czasach narzuconej nam przez polityków narastającej oceny ewaluacyjnej naszych akademickich działań, która sprawia iż coraz częściej czujemy się dodatkiem do zdobywanych przez nas punktów za publikacje. Narzucane nam procedury ewaluacyjne nie mają charakteru diagnostycznego, ale są w znacznym stopniu kontrolujące. Wskaźnikowanie za pomocą punktów jest przesycone władzą klasyfikowania i kategoryzowania, instytucji i osób, w zredukowane do statystycznych schematów segmenty. Profesorowie, doktorzy, doktoranci przestają być członkami społeczności akademickiej, a zostają zredukowani do wartości statystycznych – mówił.  

Jak sam podkreślał, nie jest jeszcze za późno, aby ten stan rzeczy zmienić. Naukowcy mają jeszcze władzę urzeczywistniania swojej wolności akademickiej i pasji uprawiania nauki.

- I to pasja uprawiania nauki, a nie punktowa ewaluacja, jest naszym wyróżnikiem, źródłem naszej akademickości i wolności. A pasja to stan umysłu i serca, któremu towarzyszy nieustanne poszukiwanie i pozytywna adrenalina. Pasja to krystalizacja naszej akademickości. Wydaję mi się, że w tym momencie w którym jesteśmy, istnieje jeszcze możliwość połączenia tych dwóch presji: wewnętrznej i zewnętrznej. Presji polegającej na realizacji i urzeczywistnianiu pasji, jak i zdobywaniu punktów, które są konieczne.

W programie konferencji znalazły się m.in. wystąpienia prof. Jerzego Brzezińskiego i prof. Emanuela Kulczyckiego.