Centrum Zaawansowanych Technologii UAM to multidyscyplinarny ośrodek naukowy zajmujący się badaniami, rozwojem i innowacjami (B+R+I), koncentrujący się głównie na sektorze tzw. fine chemicals i ich zastosowaniu w rozwijaniu technologii materiałowych oraz w inżynierii biomedycznej.
Centrum to nowy i nowoczesny ośrodek, mający na celu rozwijanie synergii nauki z gospodarką, który skupia znakomitych specjalistów z nauk ścisłych, przyrodniczych i technicznych. Wyposażone jest w unikatową aparaturę badawczą, umożliwiającą podejmowanie ambitnych zadań w obszarze B+R+I. Prowadzi prace badawcze zarówno o charakterze badań podstawowych jak i aplikacyjnych. Szczególnym celem Centrum jest współpraca z przemysłem i gospodarką, a także we współpracy z wydziałami UAM i innymi uczelniami Poznania kształcenie kadr dla potrzeb gospodarki, nauki i edukacji na poziomie nie odbiegającym od standardów międzynarodowych. Właściwe wykorzystanie tej unikatowej infrastruktury oraz kadry naukowej stwarza niecodzienne warunki do realizacji tych celów, a przede wszystkim do spełniania przez CZT roli mostu łączącego badania podstawowe i aplikacyjne z gospodarką oraz odgrywania kluczowej roli w budowaniu mechanizmów generowania rodzimego postępu technologicznego w regionie.
Centrum, kierowane od 2017 roku przez niżej podpisanego, kontynuuje wizję prof. Bogdana Marcińca zbliżenia tematyki badań do potrzeb przemysłu i gospodarki, włączając w to zastosowanie związków krzemu (wizja zwana niekiedy „poznańską Doliną Krzemową”). Prof. Marciniec był inicjatorem, pierwszym dyrektorem Centrum oraz przewodniczącym komitetu koordynacyjnego projektu inwestycyjnego „Wielkopolskie Centrum Zaawansowanych Technologii w Poznaniu” (WCZT), którego koszt wraz ze specjalistyczną aparaturą wyniósł ponad 250 mln zł.
W naukach przyrodniczych prognozowanie pod wyznaczoną datę jak w tym przypadku 2030 roku, jest niezwykle trudne. Przewidywanie związane jest ściśle z możliwościami grantowymi. I tutaj należy wspomnieć o jednym z największych osiągnięć Centrum w roku 2020. Było nim powtórne wprowadzenie CZT UAM na Polską Mapę Infrastruktury Badawczej, co dało szanse aplikowania w konkursach przeznaczonych dla jednostek z Mapy. Tym samym, mamy nadzieję, że zgłoszona do Krajowego Programu Odbudowy (po wstępnej rekomendacji ministerstwa) fiszka projektowa dotyczącą projektu o wartości ponad 120 mln zł pt. „WCZT 2.0 – Centrum technologii przyrostowych i inżynierii biomedycznej”, ze szczegółowo opisaną koncepcją badawczą CZT, spotka się z pozytywną oceną. Uzupełnienie tematyki badawczej CZT o technologie przyrostowe, które umożliwiają przetwarzanie większości materiałów i biomateriałów otrzymywanych przez chemików, biologów, biotechnologów na potrzeby dziedzin takich, jak medycyna, budowa maszyn, robotyka, mechatronika, produkcja maszyn i urządzeń, prototypownie, przemysł kosmiczny, jest jak najbardziej wskazaną drogą rozwoju CZT UAM.
Należy wspomnieć, że do tej pory efektem prowadzonych w CZT UAM prac badawczych jest ponad 350 publikacji, 43 zgłoszenia patentowe, w ramach których jak dotąd przyznano już ponad 20 patentów, a także zwiększająca się z roku na rok liczba współpracujących z CZT przedsiębiorstw, zleceń badawczych i umów partnerskich.
Reagujemy na bieżąco na to, co dzieje się wokół nas i będziemy robić to nadal. W ostatnim okresie, w związku z pandemią, CZT UAM aktywnie włączyło się w pomoc społeczności uniwersytetu i regionu w walce z koronawirusem. Zespół prof. UAM Jakuba Rybki we współpracy z pracownikami Wydziału Biologii UAM opracował test immunologiczny (badania na obecność przeciwciał) i przeprowadził tysiące analiz dla pracowników UAM i mieszkańców Poznania. Drugie działanie to inicjatywa zespołu prof. UAM Roberta Przekopa wyprodukowania w hali technologicznej CZT UAM kilku tysięcy przyłbic ochronnych i przekazanie ich jednostkom UAM, służbie zdrowia i innym jednostkom edukacyjnym.
Jak już wspominano, Centrum aktywnie współpracuje z wydziałami UAM: Chemii, Biologii, Fizyki, Prawa i Administracji, Neofilologii, Anglistyki, Matematyki i Informatyki, a także podejmuje owocne inicjatywy z takimi partnerami jak: Instytut Chemii Bioorganicznej PAN, Politechnika Poznańska, Uniwersytet Medyczny i Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu oraz Instytut Chemii i Techniki Jądrowej w Warszawie. Intensywnie rozwijana jest także współpraca międzynarodowa i prowadzenie wspólnych badań m. in. z takimi ośrodkami jak: Cosiglo Nazionale della Ricerche (Bologna), Université de Strasbourg (CNRS), RWTH Aachen (ITMC), Uniwersytet Alberta Ludwiga w Fryburgu (koordynator konsorcjum EPICUR), Université Paris-Saclay (Faculté des Sciences d’Orsay), Notre Dame University (Radiation Laboratory), USA. Wreszcie CZT UAM współpracuje z wieloma przedsiębiorstwami i zakładami przemysłowymi, w tym m.in. OBR Ster, Selvita S.A, UniSil Sp.z o.o., BGW Sp.z o.o, Animalab Sp.z o.o, FOLNET Sp.z o.o, Sp. K. ADOB Sp.z o.o, Sp. K., Medicofarma Biotech S.A. oraz Grupą Azoty S.A. i Orlen S.A.
Podsumowując, Centrum Zaawansowanych Technologii UAM to:
– doświadczona i kreatywna kadra naukowo-badawcza mająca rozwiniętą współpracę krajową i międzynarodową,
– jednostka naukowa dysponująca zaawansowaną infrastrukturą B+R+I, prowadząca badania podstawowe i aplikacyjne wraz z usługami badawczymi,
– istotny partner badawczy i dydaktyczny dla wydziałów UAM, innych uczelni i jednostek naukowych Poznania.
– zaplecze laboratoryjne z halami technologicznymi i zwierzętarnią, służące opracowaniu oraz testowaniu technologii i biotechnologii nowych materiałów,
– skuteczny partner dla rozwoju innowacyjnego biznesu – most łączący badania i gospodarkę.
Biorąc to wszystko pod uwagę, uważam, że Centrum Zaawansowanych Technologii UAM jest dobrze przygotowane do tego, by pełnić rolę jednego z czołowych ośrodków badawczo-naukowych, a w perspektywie roku 2030 jesteśmy na dobrej drodze, by tak się stało.
Czytaj też: ,,Drobiazg'' z CZT do walki z koronawirusem
