Prof. UAM Kinga Kamieniarz-Gdula zdobyła kolejny grant ERC na innowacyjne badania w walce z rakiem. Naukowczyni pozyskała 150.000 euro na nowy projekt.
Profesor Kamieniarz-Gdula, która kieruje Centrum Regulacji Genomu realizuje już jeden projekt finansowany z Grant European Research Council (ERC), w ramach Starting Grant, zatytułowany "Alternatywne końce genów: wzajemne oddziaływanie cięcia RNA oraz terminacji transkrypcji". Jest to pierwszy grant ERC w historii Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu.
Teraz biolożka wraz zespołem będzie kontynuowała nowatorskie badania, m.in. dzięki kolejnemu grantowi ERC, tym razem Proof of Concept, pozyskanemu na projekt “Biologia molekularna w terapii przeciwnowotworowej – poszukiwania nowych leków, które kierują wyborem, gdzie kończy się gen” (“Improving cancer therapy by identification of novel drug leads modulating transcription termination bridging molecular biology and therapeutic applications”).
Choroby nowotworowe są jedną z głównych przyczyn śmierci w Europie, wpływając na życie milionów ludzi. Nowotwór rozwija się, gdy komórki w organizmie zaczynają niekontrolowanie się namnażać, czasem rozprzestrzeniając się do innych części ciała. Nowotworzenie to złożony proces, który prowadzi do zaburzenia wielu ścieżek molekularnych – w zależności od lokalizacji i typu nowotworu ścieżki te mogą być różne. Obecne terapie przeciwnowotworowe często koncentrują się jedynie na kilku specyficznych celach molekularnych, co pozwala firmom farmaceutycznym szybciej i skuteczniej opracowywać leki. Jest to jednak metoda, która nie zawsze jest adekwatna do złożoności choroby – komórki nowotworowe, oprócz wspomnianej wyżej różnorodności, mogą zmieniać swój charakter wraz z upływem czasu oraz uodparniać się na podawane leki.
Nowotwory jednak mają też swoje słabe punkty. Niedawno odkryto, że piętą Achillesową komórek rakowych jest końcowy etap przepisywania informacji genetycznej z genu (cząsteczki DNA) na RNA. Większość ludzkich genów ma kilka alternatywnych końców, a wybór tego właściwego może wpływać na końcowy produkt, czyli białko. Aby wykorzystać tę wiedzę w potencjalnej terapii przeciwnowotworowej, prof. Kinga Kamieniarz-Gdula wraz z dr Martyną Plens-Gałąską opracowały innowacyjną metodę do poszukiwań nowych leków, które kierują wyborem, gdzie kończy się gen.
- Zaprojektowana przez nas strategia jest unikalna, ponieważ pozwala na wysokoprzepustowe oraz bezpośrednie monitorowanie tego procesu - informuje prof. Kamieniarz-Gdula. - W ramach nowego grantu zamierzamy przebadać tysiące potencjalnych leków oraz dalej rozwijać opracowaną metodę. W konsekwencji mamy nadzieję na znalezienie nowych oraz bardziej efektywnych terapii dla pacjentów onkologicznych.
Kinga Kamieniarz-Gdula jest biolożką doświadczalną i obliczeniową. Ukończyła studia na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Doktoryzowała się w dziedzinie chromatyny i epigenetyki u dr. Roba Schneidera w Instytucie Maxa Plancka we Freiburgu. Następnie przeniosła się na Uniwersytet Oksfordzki, gdzie dołączyła do laboratorium prof. Nicka Proudfoota, wspierana przez Stypendium Marii Skłodowskiej-Curie. W Oksfordzie pani profesor zaczęła studiować powiązania między transkrypcją a przetwarzaniem RNA i zafascynowała się końcówkami genów.
Po 13 udanych latach za granicą badaczka wróciła do Poznania, aby w październiku 2019 roku założyć własną grupę badawczą. Jej zespół jest wspierany przez NAWA Polskie Powroty, NCN SONATA BIS, EMBO Grant i ERC Starting Grant.
Zobacz też: Dr hab. Kinga Kamieniarz-Gdula. Tam i z powrotem (z ERC)
