Paleta usług, którą oferuje Biuro Wsparcia Osób z Niepełnosprawnościami jest bardzo szeroka i, jak zapewnia jego kierowniczka Anna Rutz, jest ona stale aktualizowana i poszerzana o nowe rozwiązania.
W tym roku pracownicy Biura chcą pochylić się nad procedurami bezpieczeństwa, związanymi m.in. z ewakuacją osób ze szczególnymi potrzebami z budynków uniwersyteckich. Przed pracownikami UAM sporo też szkoleń, a w mediach społecznościowych pojawią się filmy, pokazujące, jak prawidłowo pomagać osobom z różnymi niepełnosprawnościami.
Bezpośrednia pomoc dla studentów z niepełnosprawnościami, jaką oferuje Biuro, opiera się na m.in. usługach asystentów: asystenta dydaktycznego lub asystenta-tłumacza. Asystent dydaktyczny towarzyszy osobie z niepełnosprawnościami i pomaga w różnych czynnościach na uczelni. W praktyce oznacza to m.in. pomoc w dotarciu na zajęcia, przemieszczaniu się między salami i budynkami uczelni oraz pomoc w tworzeniu notatek z zajęć.
Wsparcie asystentów-tłumaczy kierowane jest głównie do osób z trudnościami poznawczymi, psychicznymi lub neurologicznymi. Asystent-tłumacz spotyka się ze studentem 2-3 razy w tygodniu i pomaga zorganizować proces nauki. Co to oznacza? Wspólnie aktualizują wiedzę, ustalają, co w danym tygodniu trzeba przygotować na zajęcia, czy w najbliższym tygodniu są zaliczenia, egzaminy albo jakich formalności, związanych z życiem akademickim należy dopełnić.
– Na UAM mamy sporą grupę studentów, którzy potrzebują takiego właśnie wsparcia – tłumaczy Anna Rutz. Są to przede wszystkim osoby w spektrum autyzmu, które czasami mają problemy z odpowiednią organizacją procesu kształcenia, ale nie tylko oni. Zdarza się, że studenci okresowo przyjmują leki np. na depresję i mają w związku z tym spowolniony tryb funkcjonowania – oni również mogą z takiej pomocy korzystać.
Sporym wsparciem dla studentów z niepełnosprawnościami jest Multimedialna Pracownia Nauki Języków Obcych UAM, wyposażona w specjalistyczny sprzęt dla osób z niepełnosprawnościami narządu słuchu. Studenci o różnym stopniu sprawności mają także możliwość udziału w przystosowanych do ich potrzeb zajęciach sportowych, które prowadzą wykwalifikowani fizjoterapeuci ze Studium Wychowania Fizycznego i Sportu. Do wyboru jest pływanie, gimnastyka ogólnousprawniająca lub gimnastyka lecznicza z elementami fizjoterapii. Poza programem takich zajęć działa też sekcja sportowa AZS, gdzie studenci z niepełnosprawnościami mogą rozwijać swoje pasje sportowe w licznych dyscyplinach jak boccia, szermierka, goalball i inne.
Jak wspomina Anna Rutz, pandemia zrewidowała wiele aspektów uczelnianej rzeczywistości. – Z jednej strony pomogła nam w Biurze dość szybko i sprawnie zorganizować zdalne funkcjonowanie. Na przykład zaczęliśmy prowadzić konsultacje online ze studentami. Zarówno Szymon Hejmanowski, jak i ja odbywaliśmy wiele takich spotkań ze studentami i okazały się one równie efektywne, jak te w formie stacjonarnej.
Zauważono też, że okres pandemii przyniósł wzrost zapotrzebowania na usługi asystenckie czy konsultacje psychologiczne. Niektórzy studenci, zwłaszcza ci niedosłyszący, mieli np. problemy z uczestnictwem w zajęciach online. Często były to kwestie techniczne, jak zniekształcony dźwięk lub źle ustawiona kamerka. Wszystkie te przypadki wymagały interwencji u prowadzących.
– Przez cały czas pandemii byliśmy w stałym kontakcie z naszymi studentami i bardzo nas zaskoczyło, że osoby z „klasycznymi” niepełnosprawnościami czyli ruchu, wzroku, słuchu raczej dobrze przebrnęły przez okres izolacji. Zabrzmi to może smutnie – ale my, jako osoby z różnymi ograniczeniami sprawności, przez spory okres naszego życia byliśmy lub jesteśmy odizolowani od społeczeństwa, zarówno na poziomie fizycznym, jak również w mentalnym znaczeniu tego słowa. Dlatego niekiedy z pobłażliwością czytaliśmy użalania się celebrytów czy influencerów, jak bardzo im źle w izolacji – wielu z nas myślało wtedy: „co ty wiesz o prawdziwej izolacji?”.
W najbliższym roku Biuro zamierza przygotować aplikację mobilną, wspierającą informowanie o szeroko pojętej dostępności i zarządzanie dostępnością na uczelni. Zaplanowanych zostało też mnóstwo szkoleń m.in. dla kadry kierowniczej, administracji i dydaktyków. Biuro skończyło też pracę nad kampanią, dotyczącą prostych zasad, jak komunikować się z osobami z niepełnosprawnościami w codziennych sytuacjach. Jej efektem będzie 30 animowanych filmów.
zob. też Anna Rutz. Uzależniona od działania
