Mijająca kadencja pełna była sukcesów i ważnych wydarzeń: stulecie Uniwersytetu Poznańskiego, wygrana w konkursie Inicjatywa Doskonałości, zwycięstwo w pierwszej edycji projektu Uniwersytetów Europejskich, rozpoczęcie realizacji grantu Uczelnia Dostępna, prestiżowe nagrody i wyróżnienia dla pracowników, doktorantów, studentów. Zakończyliśmy program wieloletni, realizowany od 2004 roku.
To osiągnięcia całej naszej społeczności, potwierdzające wysoką pozycję UAM w Poznaniu, w Polsce i na świecie. U progu nowej kadencji pojawia się doskonały moment, aby spojrzeć w przyszłość, stworzyć przejrzysty, konkretny i wykonalny plan działania. Moja propozycja powstała w oparciu o doświadczenia oraz tysiące godzin rozmów z Państwem: pracownikami naukowymi, pracownikami administracji, doktorantami i studentami naszej Uczelni. To nasz wspólny program, który sytuuje nas bliżej: doskonałości naukowej, potrzeb pracowników, studentów i doktorantów; bliżej miasta i świata. Jego podstawą jest tradycyjna, Humboldtowska wizja Uniwersytetu, opartego na równowadze badań i dydaktyki. To wizja wspólnotowa: uczelnię tworzą ludzie poszukujący dróg do prawdy, dobra i mądrości, chętni do dzielenia się swoją wiedzą i odkryciami po to, by kształtować świat lepszy i piękniejszy.
Pamiętam także o studentach, którzy są ważnym partnerem w procesie zarządzania uniwersytetem – ich zdanie musi się liczyć w kształtowaniu naszej teraźniejszości oraz planów na przyszłość. To oni są podmiotem jednej z trzech podstawowych misji uczelni – kształcenia, biorą udział w badaniach naukowych, niezwykle aktywnie włączają się także w działalność społeczno-kulturalną Uniwersytetu. Tej najliczniejszej części naszej społeczności oferuję osobny pakiet rozwiązań obejmujący 4 kluczowe obszary współpracy w zakresie: zarządzania strategicznego; przestrzeni nauki; pracy, stypendiów i rozwoju osobistego oraz infrastruktury.
Oto 8. Kaniewskiej – kluczowe inicjatywy programu, filary, na których będą oparte dalsze szczegółowe rozwiązania:
AUTONOMIA WYDZIAŁÓW, czyli 1.
To na wydziałach spoczywa odpowiedzialność za działalność naukową i jakość kształcenia, od ich pracy zależy realizacja misji całej uczelni. Nie można jednak oddzielić odpowiedzialności od możliwości decydowania. Wydziałami będą zatem kierować dziekani wskazani w procesie wyborów przez wydziałową społeczność. Zaproszę ich do udziału w systematycznych spotkaniach kolegium rektorsko-dziekańskiego, na którym będziemy omawiali wszystkie najważniejsze kwestie dotyczące spraw bieżących, ale i wizję rozwoju uczelni. Dokonując krytycznej analizy dokonanych na UAM zmian, wnikliwie przyjrzę się ich skutkom i podejmę konieczne korekty (np. precyzyjne określenie relacji między szkołą dziedzinową a wydziałem, dyskusji wymaga reforma organizacji pracy BOS-ów i BOW-ów). Z pewnością należy także sprawdzić nadmiernie rozbudowane procedury – zarówno administracyjne (np. w zakresie zamówień publicznych) jak i inne (np. w zakresie zmian programów studiów i powoływania nowych kierunków studiów). Nie zakładam likwidacji nowo powołanych struktur, zamierzam jednak wprowadzić korekty, które będą sprzyjały sprawnemu zarządzaniu – nawet jeśli będzie oznaczało to konieczność zmian niektórych zapisów Statutu. Stabilizacja nie może oznaczać stagnacji. Przeciwnie! Oznacza dyskusję nad przyjętymi rozwiązaniami i, w konsekwencji, ich udoskonalenie, a nawet zmianę.
ZRÓWNOWAŻONY ROZWÓJ, czyli 2.
Rozwój i jeszcze raz rozwój – i nie jest to hasło puste. Społeczność akademicka oczekuje mobilności i dynamiki działań władz uniwersytetu. Już w pierwszych 100 dniach uruchomię wszystkie inicjatywy z mojej Ósemki. Daję gwarancję zmiany – będzie to zmiana przemyślana, zrównoważona i zbalansowana.
Uniwersytet łączy dwa podstawowe zadania: uprawianie nauki oraz kształcenie. Ich równoważność podkreślają prestiżowe projekty, których realizacja rozpoczęła się w roku 2019: Uczelnia Badawcza oraz Uniwersytet Europejski. Nie mogą one stanowić celów samych w sobie. Konieczne jest zatem synergiczne zarządzanie, tak by działania w obrębie projektów się dopełniały, tworząc jak najlepsze warunki rozwoju UAM. Obydwa nastawione są na współpracę międzynarodową, innowacje, wymianę doświadczeń oraz podniesienie jakości badań i kształcenia. Są to działania komplementarne, obejmujące całą strukturę uniwersytecką, tworzące szansę rozwoju wszystkich dyscyplin, badań interdyscyplinarnych, a także innowacyjnej dydaktyki.
UNIWERSYTET BADAWCZY, czyli 3.
Uzyskanie statusu Uczelni Badawczej to sukces całej społeczności akademickiej. Ale ten status także zobowiązuje. W poprzedniej kadencji wprowadzony został system nagród i podwyższania wynagrodzenia dla najwybitniejszych badaczy. Rozbuduję go dzięki środkom, jakie przewiduje na ten cel Uczelnia Badawcza. Zostaną one wykorzystane w taki sposób, by skorzystał na nich cały uniwersytet – wszystkie dyscypliny, jednostki, wydziały, filie i centra, proporcjonalnie do potrzeb i możliwości. Uniwersytet to sprawa wspólna, nie teatr jednego aktora. Hasło Uniwersytet bliżej doskonałości naukowej wiąże się z wieloaspektowym wsparciem zarówno doświadczonych, jak i młodych naukowców w ich działalności badawczej, co pozwoli na podniesienie konkurencyjności i widoczności naszej uczelni na arenie krajowej i międzynarodowej. Zaplanowane działania (pakiet proprojektowy, antybiurokratyczny oraz wzrost zatrudnień) wzmocnią i poprawią funkcjonowanie uczonych, ale i najbardziej kreatywnych i efektywnych zespołów badawczych. Ich liderom stworzymy warunki pozwalające prowadzić badania naukowe na najwyższym możliwym poziomie.
UNIWERSYTET EUROPEJSKI EPICUR, czyli 4.
Jesteśmy w gronie najlepszych i będę tę współpracę wzmacniać. W Epicurze współpracujemy z najlepszymi uniwersytetami świata, jak Uniwersytet w Amsterdamie czy Freiburgu. Wspólnie projektujemy i budujemy przyszłość europejskiego szkolnictwa wyższego, jaką jest Europejska Przestrzeń Nauki i Edukacji. Najbardziej skuteczna metoda internacjonalizacji wynika z potrzeb, woli i działań poszczególnych zaangażowanych we współpracę osób, dla których jest to naturalna forma rozwijania naukowych kontaktów i prowadzenia badań, ale także promowania wartości związanych z kulturą polską. Aktywność ta musi zatem dotyczyć wszystkich grup pracowników UAM (kadry naukowej, administracji, doktorantów, studentów), żadna z nich nie jest ważniejsza, każda powinna sprostać innym wyzwaniom.
Zorganizowanie Welcome Center dla studentów przyjeżdżających z zagranicy zapewni im niezbędne wsparcie w poznawaniu miasta i jego kultury, również w zakresie podstawowych procedur urzędowych (np. w związku z dokumentami pobytowymi).
Dla zwiększenia liczby studentów wyjeżdżających do uczelni partnerskich niezbędne jest zapewnienie korelacji między programami studiów, dzięki czemu pobyt za granicą będzie stanowił integralną część procesu kształcenia na poziomie licencjackim lub magisterskim (blended learning).
INWESTYCJE, czyli 5.
W ciągu dwóch lat zakończymy pierwszą inwestycję związaną z budową osiedla studenckiego na Morasku. Zaproszę studentów i kierowników obecnie funkcjonujących domów studenckich do prac nad aranżacją wnętrz. Konsultacje ze środowiskiem studenckim zaowocują budową najnowocześniejszych akademików w Polsce – przemyślanych i funkcjonalnych. Jestem przekonana, że wybudowanie miasteczka studenckiego ożywi Morasko. Północny Kampus stanie się tętniącym centrum akademickim tworząc nowe możliwości dla pracowników i studentów. Powstanie tu przedszkole (w budynku akademika) oraz żłobek. Podejmę także prace nad realizacją projektu domu profesora-seniora. Tą inicjatywą zamierzam zainteresować rektorów wszystkich uczelni poznańskich, a także władze miasta.
UNIWERSYTET PRZYJAZNY, czyli 6.
Wspólnota uniwersytecka ma ogromny potencjał – rolą Rektora jest zadbanie o jak najlepsze warunki do wykorzystania i rozwoju tego potencjału. Brzmi to bardzo prosto, ale w gruncie rzeczy jest bardzo skomplikowane. Społeczność akademicka jest przecież zróżnicowana: by zapewnić uczelni równowagę, każdej z grup trzeba zagwarantować optymalne warunki pracy – z uwzględnieniem specyficznych potrzeb. Konieczne jest opracowanie precyzyjnych warunków awansu dla pracowników dydaktycznych oraz badawczych, wprowadzenie systematycznych szkoleń pracowników administracji. Tej ostatniej grupie trzeba polepszyć warunki finansowe, ale też dokonać audytu sprawdzającego skuteczność wprowadzonych ostatnio zmian. Zamierzam wprowadzić system pakietu ubezpieczeń zdrowotnych.
Zaplanowałam ponadto rozbudowanie dotychczasowych działań antydyskryminacyjnych, wypracowanie procedur reagowania na wszelkie przejawy dyskryminacji, wprowadzenie procedury wewnętrznej mediacji, a co najważniejsze: powołanie Rzecznika Akademickiego (ombudsmana).
UŚPIONY POTENCJAŁ UAM, czyli 7.
Społeczna odpowiedzialność uczelni wymaga przemyślanych i świadomych działań. Przygotujemy zatem – jako drugi uniwersytet w Polsce – raport CSR, który pozwoli nam na określenie strategii rozwoju naszej współpracy z otoczeniem i wynikających z niej zadań. UAM stawia bowiem na użyteczność.
Jako pierwsze dwie, z całego szeregu inicjatyw w tym zakresie, uznaję powołanie Centrum Studiów Podyplomowych oferujące wsparcie merytoryczne i marketingowe dla kierowników studiów prowadzących (lub chcących uruchomić) studia podyplomowe na UAM. Proponuję także, byśmy – w trosce o środowisko – zbudowali program uniwersytetu przyjaznego środowisku, uczelni proekologicznej. Zainicjuję następujące działania w tym zakresie: audyt energetyczny infrastruktury wraz z optymalizacją poboru energii; zainicjowanie i moderowanie publicznej debaty na temat zmian klimatycznych; wsparcie badań i projektów mających na celu obniżenie emisji CO2 i poprawy jakości powietrza.
UNIWERSYTET POZNAŃSKI, czyli 8.
Uniwersytet Poznański postrzegam jako federację najlepszych poznańskich uczelni wyższych. Cel strategiczny to podniesienie pozycji uczelni w międzynarodowych rankingach, wspólne ubieganie się o audyty międzynarodowe i prestiżowe projekty. Ta idea jest odległa, ale nie jest poza naszym zasięgiem. Mierzymy najwyżej. Udowodniliśmy, jak olbrzymi potencjał nosi w sobie nasza uczelnia. Udowodniliśmy to zarówno na poziomie krajowym, jak i europejskim. Teraz czas na kolejny krok, który wzmocni pozycję Poznania jako miasta uniwersyteckiego.
UNIWERSYTET MOICH MARZEŃ…
…nigdy nie będzie korporacją, fabryką punktów – nie można zarządzać nim technokratycznie ani autorytarnie. Uniwersytet to piękna wspólnota, realizująca wspólne cele: prowadzenie badań, kształcenie młodych ludzi i działanie na rzecz otoczenia. Troska o pracowników, szacunek dla tradycji i naukowej pasji nie oznacza stagnacji, stania w miejscu, zachowawczości. Akademia, jako przestrzeń wolnej myśli, zawsze była i zawsze będzie źródłem postępu i nowoczesności.
Jestem pewna, że stabilny postęp i systematyczna praca prowadzi dalej, niż gwałtowne, rewolucyjne zmiany. Jestem dumna z mojego Uniwersytetu i chciałabym kontynuować dzieło moich poprzedników na stanowisku Rektora.
Czytaj też: Kandydatka na Rektora UAM. Dlaczego Kaniewska?
