W dniach 1-2 marca 2025 roku w Poznaniu odbyła się VII Ogólnopolska Konferencja naukowo-metodyczna z cyklu „Harcerstwo jak pedagogia – patriotyzm”. Pierwsza część obrad miała miejsce w Ogrodzie Botanicznym Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, natomiast druga – w Sali Rady Wydziału Studiów Edukacyjnych UAM. Uroczystego otwarcia konferencji dokonał Dziekan Wydziału Studiów Edukacyjnych UAM, prof. dr hab. Waldemar Segiet. Pomysłodawcą i głównym organizatorem oraz Przewodniczącym Komitetu Naukowego jest dr Mariusz Przybyła.

Konferencja zgromadziła szerokie grono wybitnych przedstawicieli środowisk akademickich, edukacyjnych, harcerskich i skautowych z całej Polski. Wśród prelegentów znaleźli się m.in. byli i obecni: prorektorzy UAM, przedstawiciele Akademii Sztuki Wojennej, Wojska Polskiego, Sądu Najwyższego oraz Trybunału Stanu, a także reprezentanci instytucji kultury, administracji państwowej, organizacji harcerskich (ZHP, ZHR, ISKRA), duchowieństwa oraz instytucji oświatowych. Istotnym elementem obrad były również wystąpienia studentek z Koła Naukowego MEDIOcratum działającego przy WSE UAM, które w swoich referatach poruszały problematykę patriotyzmu z perspektywy młodego pokolenia.

Tematyka konferencji ogniskowała się wokół zagadnienia patriotyzmu, analizowanego wieloaspektowo – z perspektywy historycznej, pedagogicznej, społecznej, kulturowej, religijnej oraz wojskowej. Podczas wykładów oraz dyskusji panelowych i kuluarowych poddano refleksji zarówno współczesne rozumienie patriotyzmu, jak i jego przejawy w codziennych działaniach edukacyjnych, wychowawczych i obywatelskich, ze szczególnym odniesieniem do roli harcerstwa i skautingu w kształtowaniu postaw patriotycznych.

Wśród zaproszonych prelegentów znaleźli się m.in.:

• dh prof. dr hab. Zbigniew Pilarczyk hm., który w swoim wystąpieniu zadał fundamentalne pytanie: „Patriotyzm – a co to jest?”;
• prof. dr hab. Justyna Wiland-Szymańska, która omówiła Ogród Botaniczny UAM jako przestrzeń dziedzictwa przyrodniczo-kulturowego;
• dh Tomasz Łęcki hm., który podkreślał znaczenie pełnienia służby harcerskiej przez całe życie;
• dh prof. zw. dr hab. Grzegorz Nowik hm., który przedstawił postać harcerza jako człowieka idei;
• dh prof. dr hab. Jan Majchrowski, który przybliżył koncepcję patriotyzmu w ujęciu Chestertona;
• płk prof. dr hab. Zbigniew Leśniewski, który podkreślił rolę wychowania patriotycznego w procesie szkolenia Sił Zbrojnych RP;
• dh dr Mariusz Przybyła hm., który w swoim referacie stawiał pytanie, czy współczesny patriotyzm to jedynie symulacja, czy może skuteczna stymulacja;
• dh dr Bartosz Kuświk phm., który omówił stosunek władz komunistycznych wobec harcerstwa w latach 1944-1956;
• Małgorzata Rogal-Dropińska, która przybliżyła koncepcję edukacji patriotycznej w kontekście działań Wielkopolskiego Kuratorium Oświaty;
• dh ks. dr Trojan Marchwiak pwd., który ukazał patriotyzm w przestrzeni Kościoła;
• dh mec. dr Andrzej Polaszek hm., który zwrócił uwagę na duchowy wymiar patriotyzmu, przywołując metaforę ojczyzny w niebie.

Szczególnie interesującym punktem programu były wystąpienia studentek z Koła Naukowego MEDIOcratum oraz Instruktorskiego Kręgu Akademickiego im. T. Strumiłły UAM, które podejmowały problematykę patriotyzmu z perspektywy językowej, kulturowej i wychowawczej. Ich referaty, pełne świeżego spojrzenia i inspirujących refleksji, stanowiły cenny wkład w dorobek konferencji.

Elementem wyróżniającym to wydarzenie była nie tylko wysoka wartość merytoryczna, ale także bogata oprawa kulturowa i integracyjna. Uczestnicy mieli okazję skosztować tradycyjnego polskiego ciasta drożdżowego oraz regionalnych ziół, a także podziwiać wystawę prac dzieci ze Szkoły Podstawowej w Kleszczewie zatytułowaną „Biało-czerwona”, nawiązującą do dorobku wybitnych polskich malarzy.

Drugi dzień obrad zainaugurowała wizyta w Krypcie Zasłużonych Wielkopolan przy Kościele św. Wojciecha w Poznaniu, co nadało konferencji dodatkowy wymiar refleksyjny i historyczny. Obrady kontynuowano w formie paneli dyskusyjnych pod wspólnym tytułem „Kawiarnia PATRIOTYZM 2030”, prowadzonych przez Instruktorów i Członków Ruchu Programowo-Metodycznego MĘŻNI przy GK ZHP.

Podsumowania konferencji dokonał dr Mariusz Przybyła, który przywołując słowa hm. generała Mariusza Zaruskiego – „Gdy stanę przed św. Piotrem i ten zapyta, jak mnie zameldować, odpowiem: prowadziłem Polaków w góry i na morze...” – podkreślił fundamentalną rolę harcerstwa w kształtowaniu świadomego patriotyzmu.

Organizatorami konferencji były: Koło Naukowe MEDIOcratum - Zakład Edukacji Medialnej WSE UAM, Instruktorski Krąg Akademicki UAM, Forum Idei Harcerskich i Skautowych, Ogród Botaniczny UAM w Poznaniu oraz Ruch Programowo-Metodyczny MĘŻNI przy GK ZHP. Wydarzenie odbyło się pod patronatem honorowym Rektora UAM – prof. dr hab. Bogumiły Kaniewskiej, Dziekana WSE UAM – prof. dr hab. Waldemara Segieta, Wojewody Wielkopolskiego – Agaty Sobczyk, Wielkopolskiego Kuratora Oświaty – dr. Marka Bykowskiego oraz Komendanta Chorągwi Wielkopolskiej ZHP – hm. Macieja Siwiaka.

Konferencja stanowiła istotne forum wymiany myśli, doświadczeń oraz refleksji dotyczących współczesnych wyzwań wychowania patriotycznego, integrując przedstawicieli różnych środowisk – akademickiego, edukacyjnego, harcerskiego i kulturalnego – wokół idei patriotyzmu opartego na wartościach, służbie i odpowiedzialności za przyszłe pokolenia.

Czytaj też: Cyberprzemoc tematem spotkania na WSE