Dr Jakub Wojtczak z Wydziału Historii UAM odkrył, gdzie naprawdę urodził się założyciel i pierwszy rektor Uniwersytetu Poznańskiego prof. Heliodor Święcicki. Dotąd jego biografowie nie potwierdzili jednoznacznie, czy był to Poznań czy Śrem.
Kontrowersje na temat miejsca urodzenia Heliodora Święcickiego powstały natychmiast po jego śmierci. Brakowało jego metryki urodzenia. Profesor Paweł Gantkowski we wspomnieniu pośmiertnym o pierwszym rektorze opublikowanym m.in. w Dzienniku Poznańskim jako miejsce jego narodzin podał Śrem. Z kolei przyjaciel i współpracownik Święcickiego, profesor Adam Wrzosek – Poznań. Dotychczasowi biografowie rektora UP ograniczali się do poszukiwań jego metryki chrztu w śremskich księgach metrykalnych. Ci, którzy przyjmowali za miejsce urodzenia Poznań, nie sprawdzali jednak dokładnie.
Dr Wojtczak mówi: „Te rozbieżności skłoniły mnie do zbadania problemu”.
Zapis informujący o chrzcie przyszłego rektora UP dr Jakub Wojtczak z UAM znalazł w księgach parafii rzymskokatolickiej św. Marii Magdaleny w Poznaniu. Akt urodzenia Heliodora Święcickiego można odnaleźć w aktach znajdujących się w dwóch poznańskich archiwach – Archiwum Archidiecezjalnym i Archiwum Państwowym.
- Z dokumentu dowiadujemy się nie tylko tego, że pierwszy rektor UP urodził się w Poznaniu, a nie w Śremie, gdzie spędził dzieciństwo, ale także możemy wskazać kamienicę, w której to się stało – mówi dr Wojtczak. Chodzi o budynek położony na narożniku ul. Garbary i ul. Woźnej. Tam prawdopodobnie znajdował się gabinet lekarski, który prowadził ojciec Heliodora Święcickiego. Wiemy też, że poród nastąpił o godzinie 13.00 dnia 3 lipca 1854 roku.
Naukowiec z UAM wskazuje również na możliwe okoliczności narodzin przyszłego rektora. - W jednej z biografii Święcickiego, autorstwa Romana Meissnera, Zbigniewa Słomko i Tadeusza Pisarskiego, autorzy przywołali relację Ludmiły Krakowieckiej, córki profesora Adama Wrzoska. Według niej, narodziny Święcickiego w Poznaniu wynikały z faktu, iż jego rodzice przybyli na chrzest Aleksandra Święcickiego, syna Antoniego (brata ojca Heliodora – Tadeusza) oraz Michaliny z Korytowskich (siostry matki Heliodora – Doroty). Podróż dyliżansem nie wpłynęła dobrze na ciężarną i stąd poród w Poznaniu. Relację tę potwierdza zapis dotyczący daty chrztu Aleksandra w poznańskich księgach metrykalnych – komentuje dr Wojtczak.
Odkrycie dra Jakuba Wojtczaka kończy tym samym trwającą ponad 100 lat dyskusję dotyczącą miejsca narodzin pierwszego rektora Uniwersytetu Poznańskiego. O wynikach jego badań będzie można przeczytać w artykule zamieszczonym w jednym z najnowszych numerów czasopisma Historia Slavorum Occidentis.
Zobacz też: Prof. Heliodor Święcicki. Strzeżmy się szarzyzny życia
