11 lutego obchodzimy Dzień Bezpiecznego Internetu. Na stronie projektu EU Kids Online opublikowano wyniki nowego badania na temat dzieci i internetu, przeprowadzonego w 19 europejskich krajach. Kierownikiem jego polskiej części jest prof. Jacek Pyżalski z UAM. Z ustaleń naukowców wynika, że przez ostanie 10 lat czas, który dzieci spędzają codziennie w internecie w niektórych krajach prawie się podwoił. Jednocześnie jednak młodzież nie otrzymuje żadnego wsparcia dotyczącego bezpieczeństwa w internecie od rodziców, nauczycieli lub przyjaciół.
Większość dzieci w 19 krajach europejskich deklaruje używanie smartfonów „codziennie” lub „prawie przez cały czas”. Oznacza to znaczny wzrost zarówno odsetka dzieci korzystających ze smartfona, jak i liczby osób korzystających z Internetu w porównaniu z badaniem EU Kids Online 2010. Ale chociaż czas, który dzieci spędzają codziennie w Internecie prawie się podwoił w niektórych krajach, wielu młodych ludzi nie otrzymuje żadnego wsparcia dotyczącego bezpieczeństwa w Internecie od rodziców, nauczycieli lub przyjaciół. Dzieci, które mają negatywne doświadczenia w Internecie, najczęściej rozmawiają o tym z rodzicami lub przyjaciółmi. Rzadko informują o tym nauczycieli lub specjalistów, których zadaniem jest im pomóc. Raport, opublikowany w Dzień Bezpiecznego Internetu, pokazuje również, że czas spędzany online waha się od około dwóch godzin dziennie (Szwajcaria) do trzech i pół godziny (Norwegia).
Nowy raport, EU Kids Online 2020: Wyniki ankiety z 19 krajów przedstawia szanse i ryzyka związane z wykorzystaniem Internetu przez dzieci w Europie. Zespoły z sieci EU Kids Online współpracowały od jesieni 2017 do lata 2019 roku. Przeprowadzono w tym czasie duże badania kwestionariuszowe wśród 25 101 dzieci w 19 krajach europejskich.
Niektóre zagrożenia nie są oczywiste
W naszym badaniu koncentrowano się na doświadczeniach online młodych ludzi w wieku 9–16 lat. Zajęliśmy się między innymi takimi problemami, jak cyberprzemoc, dostęp do szkodliwych treści, niewłaściwe wykorzystanie danych, nadmierne korzystanie z Internetu, seksting, czy spotkania z nieznajomymi osobami poznanymi w internecie.
Badacze twierdzą, że wielu działań online nie można zdefiniować jako jednoznacznie pozytywnych lub jednoznacznie negatywnych. Ta sama aktywność może mieć pozytywne skutki dla jednego dziecka i negatywne dla drugiego. Jednym z takich przykładów jest spotkanie się z osobami poznanymi w internecie. Od 5% (Francja) do 25% (Serbia) dzieci spotkało się z kimś, kogo znały wcześniej tylko online. W większości przypadków ci, którzy mieli takie doświadczenie ocenili je jako pozytywne. Między 52% (Słowacja) a 86% (Rumunia) dzieci, które spotkały się z kimś, kogo poznały w Internecie, stwierdziło, że były zadowolone z takiego spotkania. Z drugiej strony, dla innych takie doświadczenie może powodować cierpienie i spore ryzyko. W większości krajów około 5% osób, które wybrały się na takie spotkanie było w jego efekcie dość lub bardzo zdenerwowanych.
Czytaj także: Prof. Pyżalski: Przemoc rozgrywa się w mikroskali
Brak wsparcia nauczycieli i specjalistów
Od 7% (Słowacja) do 45% (Malta) dzieci twierdzi, że w ciągu ostatniego roku, spotkało się w internecie z czymś, co im przeszkadzało lub irytowało. Spośród nich większość twierdziła, że zdarzało się to sporadycznie, tylko kilka razy w roku. Zapytani o to, jak radzili sobie z negatywnym doświadczeniem, wskazywali najczęściej, że mówili rodzicowi lub/i przyjacielowi/przyjaciółce. Rzadko zwracali się o pomoc do nauczycieli lub profesjonalistów.
Do tego od 10% do 25% młodych ludzi w różnych krajach twierdzi, że nigdy lub prawie nigdy nie otrzymuje porad dotyczących bezpieczeństwa online od rodziców, nauczycieli lub przyjaciół.
Polskie dzieci najczęściej, w porównaniu z innymi krajami europejskimi, wskazują, że spotkały się online z mową nienawiści (48%). Z drugiej strony problemy napotkanie w internecie zgłaszają online najczęściej (35%) w porównaniu z młodymi ludźmi z innych krajów. Mają także relatywnie wysoką samoocenę w zakresie wielu kompetencji internetowych.
Dodatkowe informacje
Raport EU Kids Online 2020 pogłębia zrozumienie dzisiejszego życia dzieci w Internecie oraz różnic między nimi w Europie.
Pełny raport jest dostępny tu http://www.lse.ac.uk/media-and-communications/research/research-projects/eu-kids-online/eu-kids-online-2020
Informacje o projekcie i badaniu
EU Kids Online to międzynarodowa sieć badawcza. Ma ona na celu poszerzenie wiedzy na temat możliwości, zagrożeń i bezpieczeństwa online dzieci w Europie. Wykorzystuje wiele metod do naukowej eksploracji doświadczeń dzieci i rodziców w internecie, w dialogu z zainteresowanymi stronami na szczeblu krajowym i europejskim. EU Kids Online zostało uznane za główne źródło wysokiej jakości, niezależnych i kompleksowych danych stanowiących podstawę lepszego i bezpieczniejszego internetu dla dzieci w Europie. Sieć działa obecnie w ponad 30 krajach i łączy podejścia badawcze z wielu dziedzin. Sieć zbudowała konstruktywne relacje z administracją, mediami, przemysłem, decydentami, edukatorami i praktykami na poziomie krajowym, europejskim i międzynarodowym. Jej ustalenia i raporty są szeroko przywoływane w deklaracjach politycznych, kierując licznymi inicjatywami mającymi na celu poprawę jakości korzystania z internetu przez młode pokolenie.
